11 juli 2024
Dendritische celtherapie juiste richting bij alvleesklierkanker
Toonaangevend Journal of Clinical Oncology publiceert resultaten onderzoek
Deze maand publiceerde het gerenommeerde Journal of Clinical Oncology de resultaten van het vervolgonderzoek naar dendritische celtherapie tegen alvleesklierkanker. Bij deze vorm van immunotherapie worden afweercellen van de patiënt buiten het lichaam gestimuleerd en vervolgens teruggebracht om het immuunsysteem te activeren tegen kankercellen. De studie, die werd uitgevoerd door dr. Freek van ’t Land onder leiding van prof. Joachim Aerts en prof. Casper van Eijck, toont aan dat dendritische celtherapie effectief is, ook bij een grotere onderzoekspopulatie van patiënten die na operatie kankervrij waren. Twee derde (64%) van de deelnemers is na twee jaar nog steeds vrij van tumoren. Een zeer veelbelovend resultaat, aangezien de kanker zonder deze behandeling meestal binnen deze periode terugkeert. Een belangrijk inzicht is dat dendritische celtherapie specifieke immuuncellen introduceert die zeer effectief kunnen zijn tegen tumorcellen, ook op de lange termijn.
De gehele studie in Journal of Clinical Oncology leest u hier.
Toenemend bewijs
Alvleesklierkanker is de op één na dodelijkste vorm van kanker, vijf jaar na diagnose is minder dan 5% nog in leven. Een aantal jaren geleden is Casper van Eijck met zijn onderzoeksteam de weg van de immunotherapie ingeslagen – en de resultaten van deze vervolgstudie geven wederom aan dat dit de juiste richting is. De onderzoekspopulatie bestond dit keer uit 38 patiënten, van wie er 26 twee jaar later nog tumorvrij zijn, een percentage van 64. Bij het artikel werd een reactie gepubliceerd van Eileen O’Reilly, medisch oncoloog gespecialiseerd in alvleesklierkanker en verbonden aan het Memorial Sloan Kettering Cancer Center in New York. O’Reilly schrijft dat deze studie bijdraagt aan het toenemende bewijs dat immunotherapie bij alvleesklierkanker niet alleen voor een sterke immuunrespons zorgt, maar ook een vroeg oncologisch signaal kan opwekken dat verder onderzoek waard is.
Nog effectiever
Prof. dr. Casper van Eijck over het onderzoek en deze vorm van immunotherapie: “Dendritische cellen zorgen ervoor dat de tumoreiwitten gepresenteerd worden aan immuuncellen, die zo geactiveerd worden om tumorcellen op te ruimen. Nu zijn dit nog algemene tumoreiwitten, maar in de toekomst gaan we dit steeds gerichter toepassen. We weten dankzij deze studie dat het concept van de therapie klopt; nu kunnen we deze nog effectiever gaan maken. De basis voor een vervolgonderzoek met 120 deelnemers ligt er. Daarbij willen we de dendritische cellen ook eerder gaan toedienen en niet zoals in de gepubliceerde studie pas na de chemotherapie, zo’n zes tot negen maanden na de operatie. Wij verwachten dat eerder starten voor nog betere resultaten zorgt. We zijn de patiënten die hebben deelgenomen aan het onderzoek oneindig dankbaar. Het is een heel intensieve studie, die we zonder hen niet hadden kunnen uitvoeren.”
Deze studie is mede mogelijk gemaakt met de (financiële) ondersteuning van het Erasmus MC, Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI), Amphera B.V. en Stichting Overleven met Alvleesklierkanker (Support Casper).
Over Support Casper
Er is grote vooruitgang geboekt in de behandeling van kanker, maar alvleesklierkanker is vooralsnog een doodvonnis. De vooruitzichten voor patiënten zijn slecht en de overlevingskansen gering. Prof. dr. Casper van Eijck, dertig jaar als specialist verbonden aan het Erasmus MC, heeft het tot zijn missie gemaakt een behandeling voor de ziekte te vinden. Sinds 2015 voert de Stichting Overleven met Alvleesklierkanker de campagne ‘Support Casper’ om het baanbrekende onderzoek te financieren en meer aandacht voor de ziekte te vragen. Doel is uiterlijk in 2030 een betaalbare behandeling voor elke patiënt te kunnen bieden. Inmiddels is op kosten van de Stichting een team van wetenschappers hard aan het werk. En met resultaat: viro- en immunotherapie lijken veelbelovend. Zie supportcasper.nl.