We realiseren ons vaak niet eens dat we een alvleesklier (pancreas) hebben. Totdat er wat mis mee is. Laten we daarom eens kennismaken met dit langwerpig orgaan in de buik. De alvleesklier heeft als taak om stoffen aan te maken die belangrijk zijn voor de spijsvertering. Denk aan enzymen voor het verteren van vet en hormonen die van belang zijn bij het in balans houden van het suikergehalte in het bloed.
De alvleesklier bestaat uit drie delen die vanwege de vorm van het orgaan ook wel de kop, het lichaam en de staart worden genoemd. De kop ligt onder de lever, tegen het eerste deel van de dunne darm aan. Dit is het breedste gedeelte van de alvleesklier. Het lichaam is het middengedeelte en ligt achter de maag. Bij de overgang van de kop naar het lichaam lopen twee belangrijke bloedvaten die zorgen voor de toevoer en afvoer van bloed van en naar de darmen. De staart van de alvleesklier eindigt tegen de milt.
Alvleesklierkanker komt tamelijk vaak voor. Jaarlijks krijgen zo’n 3000 mensen de diagnose; de meeste van hen zijn zestigplus. Mannen krijgen iets vaker alvleesklierkanker dan vrouwen. De exacte oorzaak van alvleesklierkanker is niet bekend. Er zijn wel een aantal triggers die de kans op deze ziekte vergroten. Roken, overgewicht, alcoholgebruik en chronische ontsteking van de alvleesklier kunnen een bijdrage leveren bij het ontstaan van een tumor. Bij ongeveer één op de tien alvleesklierkankerpatiënten is er sprake van erfelijke aanleg.
In de alvleesklier kunnen verschillende soorten tumoren ontstaan. Het ductaal adenocarcinoom komt het vaakst voor. Deze tumor ontstaat in de afvoerbuisjes die de verteringssappen vanuit de alvleesklier naar de dunne darm brengen. Een adenocarcinoom kan overal in de alvleesklier ontstaan, maar bevindt zich meestal in de kop.
In de afgelopen dertig jaar is op veel vormen van kanker vooruitgang geboekt voor wat betreft de overlevingskansen. Helaas geldt dat nog niet voor alvleesklierkanker. Van de honderd mensen die de diagnose krijgen zijn er gemiddeld na vijf jaar nog vijf in leven.